Alışveriş merkezlerinde boy dedektörü kullanma ve şahıs kontrol esasları
AVM’ler yapısal, amaç ve işleyiş açısından birbirleri ile bire bir uyum gösterirler. Temel amaç, insanların huzurlu bir ortamda alışveriş yapmaları ve olabildiğince fazla sayıda ziyaretçi ağırlamaktır. AVM’lerde uygulanan kurallar ve güvenlik uygulamaları her yerde aynıdır. Farklılıkları bölgesel özellikler ve öncelikler belirler. ( Yörenin kültürel özellikleri ve ziyaretçi profili belirleyicidir.) Çalışanlar açısından ise AVM’ler her zaman stresli bir iş ortamıdır. AVM lerde uygulanan her tasarrufun amacı koşulsuz müşteri memnuniyeti ile markayı en iyi şekilde temsil etmektir. Temel birincil görev, meydana gelebilecek tehlikeli durumları olmadan önlenmektir. Bu kapsamda şüpheli şahıs, şüpheli araç ve nesneleri kontrol noktalarında erken teşhis ederek 5188 sayılı yasa ve yönetmeliği ile işletmenin prosedürleri doğrultusunda uygun müdahaleler de bulunmaktır. Oluşabilecek tehdit ve tehlikeleri önlemenin yollarından birisi de AVM’ye giren ziyaretçi ve müşterileri BOY dedektöründen geçirmek ve eğer bir tehlike varsa üzerini El dedektörü ile kontrol etmektir.
Boy dedektörü AVM giriş kapıları tesise ya da AVM’ ye gelen ziyaretçilerimizle ilk teması kurduğumuz, görevli personellerin tavır ve davranışları ile tesisin ya da AVM’ nin ön yüzünü oluşturduğumuz alanlar olmaları sebebi ile maksimum özen ve dikkat gösterilmesi gereken noktalardır. Ayrıca, olumsuz profile sahip şahısların içeriye girişlerinde yeterli dikkat gösterilmediği takdirde, bahsedilen şahısların daha sonra iç alanda bulunması ve kontrolü oldukça zorlaşmaktadır. Bu sebeple, yeterli dikkat gösterilerek güvenlik prosedürlerine göre içeriye girişi olumlu bulunmayan şahısların bu alanlarda engellenmesi ya da şahısın içeriye girişini engellemek adına somut bir veri olmamasına rağmen, şüphe duyulması halinde boy dedektörü görevlisi, CCTV ve kat devriyeleri tarafından takibe alınacaklardır.
Kontrol noktasında görevli personeller, gelen ziyaretçiler üzerinde otorite oluşturabilmeleri ve güvenlik prosedürlerini uygulayabilmeleri için, öncelikle disiplinli ve dik bir duruş, etkileyici ses tonu, güler yüz, kendine güven ve gerçekleştirilen güvenlik uygulamaları sebebi ile ziyaretçilerimiz üzerinde olumsuz bir intiba bırakmamak adına doğru karşılama cümlelerini kullanacaklardır. Güler yüz ve karşılama-uğurlama sözcükleri işinizi kolaylaştıracaktır. Güvenlik görevlisi bu sözcükleri kullanmaya azami dikkat edecektir. Kim gelirse gelsin günaydın efendim, beyefendi, hanım efendi, küçük hanım, küçük bey, hoş geldiniz, İyi alışverişler, iyi akşamlar sözcüklerinden başka ifade kullanmayacaktır.
Boy dedektörü elektromanyetik dalga sistemine göre çalışan bir cihazdır. Boy detektöründe önemli olan gelen sestir. Her sinyal eşit düzeyde tehlike demektir. Özel güvenlik görevlisi gelen sinyal sesine göre pozisyon alacaktır. Özel güvenlik görevlisi boy dedektörünün tam karşısında müşterinin yüzünü net olarak görebileceği pozisyonda duracaktır. Sürekli olarak gözetim- takip yapacak, gelen ziyaretçiler üzerinde şüpheli profili (prosedür esaslarına göre) ve pozitif profil uygulamasına dikkat edecektir. Kontrol noktasında görevli personeller uyum içerisinde olacak, asla birbirleriyle tartışmayacaktır, gerekli hallerde ziyaretçi trafiğini yönetecek, durduracak, bekletecek ve yönlendireceklerdir. Yoğunluk durumlarında müşteri boy dedektörüne girmeden önce kontrol edecektir.
Ziyaretçi karşılama ve kontrollerinde yaşanabilecek olası sıkıntılarda, noktadaki görevli ÖGG tarafından ziyaretçiler uygun bir alanda bekletilecek, vardiya amirine bilgi verilerek bölgeye gelmesi sağlanacak, güvenlik personeli oluşan problemlerle ilgili ziyaretçinin muhatabı konumuna gelmeyecektir.Temel Hedef; tesise,alışveriş merkezine giren herkesi, rahatsız etmeden kontrol etmektir (Gözlem) Gerginlik yaratmadan iyi niyetlilere güven, art niyetlilere tedirginlik verilecektir. Şüpheli şahıslara “Seni gördüm”, “Bir tek olumsuz davranışın olursa sana müdahale edeceğiz!” mesajını verecektir.
Alışverişe gelen müşterilere ise rahatlıkla alışveriş yapabilirsiniz, AVM’de güvenliğiniz sağlanmaktadır mesajını verecektir. Alışveriş Merkezi’nin sadece ve sadece iyi niyetli insanların hizmetinde olduğunu gösterecektir. Kapkaççıların, yankesicilerin, dolandırıcıların, tacizcilerin vb. burada barınamayacaklarını hissettirecektir. AVM ye gelen ve yaya giriş noktalarından geçen tüm şahısları boy metal dedektöründen geçirecektir. Boy metal dedektöründen geçiş esnasında aramaya tabi şahısların cihaz aralığından 1 metre arayla geçmelerini sağlayacaktır.
BMD’nün üst ortasındaki kontrol panelindeki ışıklı göstergede 4 adet yeşil ve 4 adet kırmızı ışık bulunmaktadır. Durma pozisyonunda her hangi biri yanmaz. Metal geçişlerinde yeşilden kırmızıya doğru metal ağırlığına gore artan ışıklı uyarı görünür. 1-2-3-4 yeşil ışık zararsız uyarıdır, böyle durumda şahısı geçirecektir. Eğer yeşil ışıklarla beraber kırmızı ışıklar da sırasıyla 1-2-3-4 olarak yanarsa geçen metal zararlıdır. Bu durumda şahısı kibarca metalleri yan taraftaki bölüme koyması için ikaz edecektir. Tekrar kapıdan geçirecektir. Halen sinyal geliyorsa el metal dedektörüyle bölgesel arama gerçekleştirecektir. Sinyalin kırmızıya ulaşmaması (arama düzeyi) gelmediği takdirde şahısa teşekkür ederek. Alışveriş merkezine girişine izin verecektir. Sinyal kırmızıya geldiği takdirde şahısa ‘ unutmuş olabileceğiniz metal yoğunluğu olan malzemesinin bulunup bulunmadığı’ ifadesiyle tekrar geçmesi hususunda nazikçe ikaz edecektir. Sinyale sebep olan durumu tespit ettikten sonra şahısa teşekkür ederek geçiş izni verecektir. Şüpheli hal ve hareket içerisinde bulunan şahıslara acil durum prosedürüne uygun olarak müdahale edecektir. Durumu derhal vardiya amirine bildirecektir.
AVM’ ye sadece taşıma ruhsatı bulunan şahıslar silahlı giriş yapabilir. Bunun dışında bulunan ruhsatlar geçerli kabul etmeyecek ve şahısların girişine izin vermeyecektir. AVM’ ye delici ve kesici silahlar (Kama, ekmek bıçağı, et bıçağı, sofra bıçağı ve benzeri sokulması yasaktır. Kontrol noktalarında bazı kişiler özel ilgiye ihtiyaç duyabilir veya kontrollerinin normal kişilere göre daha farklı olması gerekebilir.
ÖGG şu hususlara dikkat edecektir;
65 yaş üstü ve yaşlı bireyler: Bunlar risk dışıdır. Pozitif profil uygulaması yapılacaktır. Kapı dedektöründen geçirilecek, ‘şüpheli durum belirtileri’ taşımamaları durumunda yüzeysel kontrol işlemlerine tabii tutulacaklardır. Yani sadece gözlem yapılacaktır. Sinyal verseler bile geçişlerine izin verilecektir.
Personel: Tüm müşteriler gibi mağazalarda çalışan personel ve diğerleri kontrole tabidir. İşletme prosedürleri (karşılama, arama- kontrol, kimlik sorma) saygı ölçüleri içerisinde taviz vermeksizin uygulanacaktır. Personel olmayanların girişi engellenecektir. İşletme personeli ve taşeron personel tarafından gerçekleştirilebilecek hırsızlıklara karşı duyarlı olunacaktır. Personel girişleri AVM tarafından belirlenen girişlerden yapılacaktır. AVM’de mağazalarda, yönetimde çalışan tüm personel AVM yönetimince verilen giriş kartını göstermek ve kontrol edilmek şartıyla AVM’ye erken giriş yapabilirler. Kartı olmayan içeri alınmayacaktır. Yönetimce girişine izin verilmek suretiyle de içeri alınabilir. İçeri alınmak demek kontrolsüz giriş yapabilir demek değildir. Cihaz kontrollerinden geçirilerek kontrol edilecek ve usulen uygun olanlara giriş izni verilecektir. Personel girişleri için giriş noktası açılış saati yönetimce belirlenir.
Kolluk kuvveti ve askeri şahıslar: AVM’ye giriş yapan üst düzey bürokratlar sivil bürokratlar sivil kolluk kuvvetleri- savcı- hâkim- avukatlar kimliklerini ibraz ettikten sonra arama işlemine tabi tutulmadan içeri alınacaktır. Resmi kolluk kuvvetleri, belediye zabıtaları aranma işlemine tabi tutulmadan içeri alınacaktır. Bu gibi kişiler hakkında vardiya amirine CCTV odasına ve AVM yönetimine anında bilgi verecektir. Hangi alanlara gittikleri kontrol edilecektir. Makul yardım (adli görevler de yardım zorunludur.) taleplerini yerine getireceklerdir.
Öğrenci grupları: Kalabalık öğrenci guruplarının öğretmenleri nezaretinde AVM’ye gelişlerinde mümkün olduğunca insiyatif kullanacaktır. Yüzeysel kontrol işlemlerine tabii tutulmaları yeterlidir.
12 yaş altı çocuklar: Risk dışıdır. Pozitif profil uygulamasına tabidirler.12 yaşın altındaki çocukları velisi olmadan AVM ye almayacaktır. Gelirlerse vardiya amirine soracaktır. Çocukların velileri kontrole tabidir. Eğer annesinin kucağında bebek varsa ve kapıda bir erkek bir bayan güvenlik duruyorsa annenin kucağından çocuğu bayan güvenlik alacak. Anne kapıdan geçecektir.12 yaş altı çocuklara kesinlikle el dedektörü tutmayacaktır. Bebek arabaları dedektör alanının yan tarafından alınarak girişi sağlanacak, bebek arabasının içerisini kontrol edecektir. Bebek arabasının içi görülemiyorsa ebeveynden nazikçe bebeği kapatan cismi rahatsızlık vermeyecek şekilde kaldırmasını rica edecektir. Gerekiyorsa Bebek arabası el metal dedektörüyle kontrol edilecektir. 
Engelliler, hamileler dışındaki herkes standart kontrolden geçeceklerdir.
Engelli ziyaretçilerin aranmasını kendilerini incitmeden yapacaktır. Arabasının sağına soluna mutlaka bakacaktır. Tekerlekli sandalyede bulunan şahısları el metal dedektörüyle kontrol edecektir. Hamile kişi ise el metal dedektörüyle bayan personel tarafından kontrol edilecektir.
Vücudunda platin olan ziyaretçilerin kapı dedektöründen geçişi sırasında sinyal alındığı taktirde el dedektörü ile sinyalin geldiği noktayı tespit edecektir. Yapılan diyalog neticesinde inandırıcı olduğu taktirde geçişine izin verecektir. Kalp pili vb. manyetik alanlardan etkilenen hayati cihazlar taşıyan ziyaretçilerimiz bunu belgeleyemezlerse yapılan diyalog neticesinde genelde olumlu insiyatif kullanılarak girişlerini sağlayacaktır. Bu kişilerin yaş guruplarını (yaşlı kişiler) göz önüne alacaktır. Şüpheli bir durum algılandığında Vardiya Amirine bilgi verecektir. Hamile bayanların Kapı dedektörüne girmesi kendi kararlarına bağlıdır. Hamile görüntüsü veren bayanlara dikkat edecektir.
Genel kolluk ve askeri personel dışında silahlı personel: Silahlı şahısların girişlerinde, mutlaka silah ruhsatını kontrol edecek, ruhsatsız silah ile giriş yapmak isteyen ziyaretçilerin içeriye girişlerini engelleyecektir. Şahısın silahını AVM dışına veya aracına bırakması durumunda AVM’ ye giriş yapmasında bir olumsuzluk bulunmamaktadır. Ayrıca, şahsın üzerinde bıçak, çakı, sustalı, çelik job, biber gazı vb. taşınması sakıncalı eşyaların bulunması halinde, AVM yönetiminin görüşü alınmak üzere, şahısların içeriye girişlerine müsaade edilmeyebilir, ilgili malzemeler emanet bölümüne alınabilir ya da belirli ebatlarla sınırlandırma getirilebilir. (Bahsedilen malzemelerin AVM içerisinde satılan malzemeler olması halinde, içerden de tedarik edilebileceği göz önünde bulundurulmalı, güvenlik amiri tarafından profil analizi yapılarak, şahısın girişi hakkında karar verilmelidir.)
ÖGG kontrolü şu şekilde yapacaktır: Ziyaretçileri güler yüzle karşılayacak, ziyaretçiyi beraberindeki çanta, paket, poşet ve benzeri eşyalar X – Ray cihazına bırakılması yönünde ikaz edecek, (Lütfen üzerinizdeki metal eşyalarınızı yandaki kutuya bırakır mısınız?)
Ziyaretçilerin üzerinde bulunan ve sinyal vermesi muhtemel metal aksamlı eşyalar telefon, bozuk para, çakmak, sigara, jeton, anahtar, saat vb. ) kapı detektörü yanına bıraktırıldıktan sonra geçişlerine izin verecektir.
Ziyaretçiler kapı detektöründen geçtiğinde cihaz sinyal veriyorsa, kişilerin üzerinde kalan metal eşyaların çıkartılmasını rica edecek, kapı detektöründen tekrar geçmelerini sağlayacaktır. (Lütfen diğer metal eşyalarınızda çıkartıp tekrar geçiniz)
Buna rağmen sinyal devam ediyorsa el detektörü ile üst araması yapılarak sinyal kaynağını tespit edecektir.(Sinyalin kaynağı bulunana kadar devam edilir.)
Ziyaretçi beraberinde suç işlemeye elverişli nesneler (Çakı, bıçak, tornavida, maket bıçağı,yan keski,pense vb. işletmenin talebi üzerine emanet bölümüne alacaktır.
İşçi, idari personel ve taşeron firma çalışanlarını da aynı titizlikle ve taviz vermeden kontrol edecektir.
Metal kapı detektörlerinin hassasiyet ayarları oldukça önemli bir konudur. En hassas ayarda çalışmakta olan bir cihaz risk olarak tanımlanmayan metal yoğunluklarına sinyal vereceğinden kontrolün gereksiz nedenle uzamasına ve güvenlik görevlisinin hatalı odaklanmasına neden olacaktır. Aynı zamanda tutarsız nedenlerle uzayan güvenlik kontrolü “müşteri ilişkileri” kavramına da ters düşecektir. Hassasiyet ayarı gereğinden fazla düşürülmüş cihazlar ise güvenlik riski yaratmaktadırlar. Bir metal kapı detektörün hassasiyet ayarı asgari 7.65 mm tabanca gövde ağırlığı ve üzerinde metal yoğunluklarına sinyal verecek şekilde ekipman firmasına yaptırılmalıdır. Hassasiyet kalibrasyonu sırasında standart (içi boş) kemer tokası, fermuar türü giyim metal aksamları sinyal kapsamı dışında bırakılmak zorundadır. Belirlenen ölçü birimi güvenlik sorumlusu nezaretinde denenmeli ve noktalardaki gösterge ölçüsü korunmalıdır. 
Ölçü biriminin geçerliliğinden (deneme tekrarlanarak) emin olunması amacıyla her gün AVM açılışında kapı detektörlerinin kontrolleri gerçekleştirilmelidir. Kapı tipi metal detektöründen tekrar tekrar geçirilen ziyaretçilerin tepki göstermeleri kaçınılmaz bir durumdur. Bundan dolayı tavsiye edilen davranış tarzı metal kapı dedektöründen iki kez geçirilen bir ziyaretçinin üzerinden hala sinyal alınması durumunda, nihai aramanın el tipi metal dedektörü kullanılarak gerçekleştirilmesidir. AVM’ ye gelen hiçbir müşteri ÖGG’ lerin tutum ve davranışları nedeniyle geri dönmeyecektir. Bundan ÖGG’ler sorumludurlar.
