Tarihi, yangından korumak
Tarihi binaların ve müzelerin korunması, diğer çoğu bina tipi için gereken korumadan farklıdır. Sıklıkla her ikisi olmak üzere, bazı durumlarda amaç yapının korunması iken diğer durumlarda, paha biçilmez sanat eserleri ya da tarihi öneme sahip diğer eşyalar en önemli endişe kaynağıdır. Bundan dolayı, tarihi mirasların korunması için kendilerine has özelliklerine uygun yangın koruma çözümlerinin bulunması gerekmektedir: Asgari kurulum gerekliliklerine sahip mümkünse kablosuz, yangının erken aşamasında hızlı ve güvenilir bir yangın algılama ve değerli sanat eşyalarına zarar vermeyecek uygun yangın söndürme tedbirleri alınmalıdır.
Yalnızca zorunlu ve temel yangın koruma kurallarına uyumluluk, özellikle eşsiz varlıklar ve değerlerin korunması açısından, uygun bir yangın koruması sağlayamayabilecektir. Bu sebepten, kaleler, kiliseler, müzeler ya da kütüphaneler gibi tarihi miraslar, kendilerine has zorluklara sahip olduklarından, özel tedbirler gerektirmektedirler: Örneğin, antik bir yapı, el değmeden korunmak zorundadır. Tarihi yapılarda, modern binaların aksine, yangın korumasının kolaylaştırılmasına yardımcı olacak bölümler sıklıkla bulunmamaktadır ve çoğunda yeterli kaçış yolları da yoktur. Resimler, tarihi mobilyalar, goblenler, duvarlarda asılı eşyalar, halılar ve ahşap parke zeminler ile diğer yanıcı malzemeler, yangın yükünün oldukça artmasına yol açmaktadırlar. Ve bütün bu zorluklara ilave olarak, bu yapılarda yaşayanlar ile ziyaretçilerin güvenliği, elbette her zaman garanti altına alınmalıdır.
Dünya Kültürel Miras yapıları olarak belirlenmiş birçok tarihi yapıda, estetik görünüm ve hissin korunmasına yönelik talepler başka bir ilave zorluk oluşturmaktadır: eşsiz duvar dekorasyonları, kaplamalı tavanlar ve freskler gibi yeri doldurulamaz mimari iç detayların bütünlüğünün korunması, gerek bu binaların sahipleri ve sorumluları gerekse bunlardan keyif almak için gelen halk açısından büyük öneme sahiptir.
Tarihi binaların sunduğu bu özel zorluklar, modern yangın güvenliliği gereklilikleri ile tarihsel karakterin korunması amacını bir araya getirebilecek yenilikçi yangın güvenliği sistemlerine yönelik talebi arttırmaktadır. Otomatik yangın söndürme sistemleri ile birlikte, korudukları ortamın estetik yapısı üzerinde açıkça görünür bir etki oluşturmayan, yüksek performanslı yangın algılama sistemleri bu konuda aranan cevabı sunmaktadır.
Yangın güvenliğinden taviz vermeden, estetik bütünlüğü korumak
Siemens, tarihi değere sahip binaların yangından kaynaklanan tehditlere karşı korunmasına yönelik ihtiyaçlara uygun olarak tasarlanmış, kapsamlı akıllı çözümler sunmaktadır. Kablosuz teknoloji, kabloların oluşturduğu estetik sorunlar göz önüne alındığından dolayı, bu gibi uygulamalarda büyük oranda kabul görmekte olup Siemens’in kablosuz yangın algılama sistemi Swing, tarihi miras uygulamalarında en gelişmiş kablosuz sistemlerden biridir: dedektör yerleşiminde büyük bir özgürlük sağlarken, aynı zamanda yanlış alarmları ortadan kaldıran ve insanlar ile tarihi varlıkların korunması için çok erken aşamada yangın algılaması sağlayan ASAtechnology (Gelişmiş Sinyal Analizi) teknolojisine sahiptir.
Swing aynı zamanda, iki optik ve iki ısı sensörü içeren dedektör sistemiyle, hızlı ve yüksek derecede güvenilir yangın algılama olanağı sunmaktadır. ASA technology, dedektörün, uygulamaya özel bir parametre setinin seçilmesi yoluyla, çevresine optimum bir şekilde adapte edilmesine imkan tanır. Bu da dedektörün, toz ya da tiyatrolarda kullanılabilecek olan özel efektler gibi aldatıcı fenomenlerden etkilenmemesi ve böylelikle yanlış alarmların önlenmesi anlamına gelmektedir.
Swing sistemi, haberleşme yedekleme kapasitesini en üst seviyeye çıkaran ve böylelikle kablolu bir tesisatın emniyet ve güvenilirlik seviyesine ulaşan, kablosuz örgü (mesh) teknolojisine dayanmaktadır. Örgü ağı içerisinde, her bir kablosuz cihaz yakınındaki diğer cihazlarla haberleşmekte olup bu da bilgilerin iletilmesi için her zaman en az iki adet yedek yolun bulunduğu anlamına gelmektedir. Güvenilirlik seviyesinin daha da arttırılması için, her bir cihazın çok sayıda kanala sahip iki frekans bandı bulunmaktadır. Ağ, bir dedektörün arıza yapması durumunda, kanalları ve/veya frekans bantlarını otomatik olarak değiştirerek ya da bilgileri yakındaki bir cihazla ileterek kendisini “onarmaktadır”. Bu da bilgilerin her zaman ağ geçidine ve nihai olarak yangın kontrol paneline ulaşmasını sağlayarak her zaman maksimum sistem kullanılabilirliği sunmaktadır. Örgü teknolojisi, şebekeye benzer haberleşme modeli sayesinde, aynı zamanda özellikle, tarihi binalarda sıklıkla bulunan çok kalın duvarla gibi engellerin üstesinden gelinmesinde yardımcı olmaktadır.
Örgü teknolojisinin başka bir faydası da, büyük kablosuz ağların kurulması sırasında ortaya çıkar. Her bir yangın dedektörünün komşuları ile haberleşmesinden dolayı, merkezi ağ geçidinin dedektörlerin her biriyle doğrudan telsiz teması içerisinde bulunmasına artık gerek yoktur. Bir ağ, tek bir ağ geçidi kullanılması yoluyla, 90 metreye kadar yarıçap içerisinde ve yerel düzenlemelere bağlı olmak üzere beş kata yapılacak biçimde kurulabilmektedir.
Dumanı koklayan ve hızlı tepki veren sensörler
Sanat eserleriyle dekore edilmiş duvarlar ve tavanlar gibi yüksek oranda süslemelerin bulunduğu uygulamalar için, başka bir yangın algılama tipi bulunmaktadır. Etkin, görünmez yangın koruması sağlamak için hava çekmeli duman algılama (ASD) yöntemi kullanılır. ASD yönteminde, tavan boşluklarında gizlenebilen borular kullanılmaktadır ve dedektörler duman parçacıklarını tespit etmek için havadan örnekler alarak bir yangın durumunda, alevlerin ortaya çıkmasından çok önce güvenilir bir şekilde tepki vermektedirler.
Tarihi binalar ile müzelerdeki dekoratif özellikler üzerindeki etkinin en aza indirilmesi açısından bu çok önemli bir avantajdır. ASD, kiliseler, katedraller, kütüphaneler ve yüksek tavanların ve geniş açık alanların bulunduğu binalar dahil olmak üzere tarihi miras kapsamındaki birçok bina için ideal bir duman algılama yöntemidir. Bu gibi uygulamalar, küçük bir yangından kaynaklanan dumanın yüksek tavanlara monte edilen kiriş tipi ya da geleneksel detektörlere ulaşmak için yeterli termal kaldırma sağlamamasından dolayı sıklıkla duman katmanlaşmasına yol açacaktır. Siemens ASD ürünlerinde, aldatıcı fenomenlere karşı yüksek seviyede bağışıklık sağlamasının yanı sıra yangına karşı erken aşamada uyarı veren, yenilikçi, optik çift dalga boylu yangın algılama teknolojisi kullanılmaktadır.
Otomatik yangın söndürme sistemleriyle, eşsiz sanat eserleri güvende tutulur
Koruma amacı ile uygulamaya bağlı olmak üzere, yangınların söndürülmesi için farklı sistemler ve maddeler kullanılabilmektedir. Örneğin, bina yapısının korunması ve yangının diğer binalara yayılmasının önlenmesi için sıklıkla otomatik sprinkler sistemleri kullanılmaktadır. Sprinkler sistemleriyle kullanılan suyun miktarı, tarihi koleksiyonlara zarar verebilecek seviyede önemli bir sorun olabilir. Gazlı yangın söndürme teknolojileri ise hiçbir atık bırakmayıp varlıklara zarar oluşturmamaktadır ve bundan dolayı değerli ve sıklıkla eşi bulunmaz varlıkların korunması için idealdir. Gaz esaslı teknolojiler için, odanın belirli bir hava sızdırmazlık seviyesine sahip olması gerekmektedir. Bu, yangın söndürme yönteminin etkinliğini sağlamaktadır.
Siemens, uygulamanın kendine has gerekliliklerine hassas bir şekilde uyarlanabilecek akıllı, otomatik yangın söndürme sistemleri sunmaktadır. Bunların arasında, yangının hızlı ve güvenilir bir biçimde söndüren ikili bir etki sağlamak için doğal yangın söndürme kaynakları olan azot ve suyu bir araya getiren Sinorix H2O Gaz sistemi yer alır. Azot, boşaltım bölgesindeki oksijen konsantrasyonunu azaltıp yangını derhal söndürürken, su sisi, sıcaklığı yanıcı malzemenin yeniden tutuşabileceği noktanın altında bir seviyeye indirmektedir.
Hassas püskürme teknolojisinin kullanılması sayesinde, açıkta kalan yüzeyler sadece çok ince bir su tabakasıyla kaplanmaktadır, bu tabaka, dakikalar içerisinde buharlaşacağından dolayı, hassas sanat eserleri ya da belgelere hasar vermeyecek kadar incedir. Doğal yangın söndürme maddeleri olan azot ve su, çevre ve insan için güvenlidir[1].
Sinorix Compact, elektronik ve elektrikli ekipmanların bulunduğu küçük odaların (132 metreküpe kadar) korunması için uygulanması kolay bir seçenektir. Yangın algılama, alarm verme ve kontrolden yangın söndürmeye kadar bütün yangın koruma disiplinlerini tek bir kabin içerisinde bir araya getirmektedir. Sinorix Compact sistemi içerisinde Sinorix Sessiz Nozül ve temiz kimyasal madde 3M Novec 1230 Yangın Koruma Sıvısı kullanılmaktadır ve böylelikle, özellikle sunucular ve makine daireleri için, sessiz, emniyetli ve sürdürülebilir bir çözüm sağlanmaktadır. Bütün parçalar, bir kabin içerisinde önceden kurulu, elektrik bağlantısı yapılmış ve yorucu bir kurulum çalışmasına gerek olmadan kullanıma hazır olarak temin edilmektedir. Bu çözüm, aynı zamanda daha büyük yangın koruma ya da hatta tehlike yönetim sistemleri içerisinde bile entegre edilebilmektedir.
