100 yıllık bir gelişim hikayesi
1920 yılında çıkan ilk Bosch yangın paneli, oyun değiştirici olduğunu daha o zamanlarda kanıtladı. 1920 yılında çıkan ilk yangın panellerinden, Nesnelerin İnterneti ile iletişim kuran yeni nesil dijital panellere gelene kadarki süreçte, yangın güvenliği uzun bir yol aldı. Bu süreçte teknoloji, bina operatörlerinin ve bina sakinlerinin güvenliğini dikkate almaya devam etti. Yeni nesil dijital yangın panellerinin geçtiğimiz yıl piyasaya çıkmasıyla birlikte, geleceğin akıllı şehirleri ve binaları için yeni bir işlevsellik doğmuş oldu. Bu nedenle, yangın panellerinin evriminin bundan 100 sene önce basit bir elektrikli ahşap kutudan başlayıp dijitalleşmeye ve daha ötesine doğru gittiğini hatırlamanın tam zamanı.
Ahşap bir kutuda çığır açan teknolojik buluş
Mütevazı görünüşünün yanı sıra, o yıllarda ahşap, plastiğe göre daha yaygın bulunabilen bir malzemeydi. 1920 yılında çıkan ilk Bosch yangın paneli, oyun değiştirici olduğunu daha o zamanlarda kanıtladı. Şehir merkezlerine göç eden insan sayısındaki artış ve bunun sonucunda da konutların birbirlerine yakın olmaları sebebiyle, yangın sistemlerinin daha çabuk tepki vermesi üzerine yoğunlaşılması gerekti. İlk kez buyangın paneli sayesinde, farklı noktalardan gelen yangın alarmı bilgileri, içinde insanların bulunduğu bir istasyonda merkezileştirildi. Bu öncesine kıyasla, itfaiyecilere acil durumlara daha fazla alanı, daha detaylı inceleme ve daha hızlı yanıt verme olanağı sağlamış oldu.
Şehir merkezleri için daha fazla yangın bildirme noktası
1950’li yıllara gelindiğinde batıda şehirleşme baskın bir yaşam tarzı olmaya başladı. Yüksek katlı binalar ve apartmanlar, daha fazla yoğunluğa sahip olan yangın alarm noktası ihtiyacını artırdı. Buna karşılık olarak, yangın paneli üreticileri büyük bir sıçrama yaparak ürünlerini geliştirdiler. Artık tekli bir panel 15 adet tespit hattı ve her hatta maksimum 30 adet yangın dedektörüim kanı sunuyordu. Kapasitedeki bu artış ve acil durum hatlarına bağlanan özel telefon hatlarının da kurulması, yangın güveliği seviyesinin artmasını sağladı.
Sokaklardaki yangın bildirme noktaları ve doğru akım teknolojisi
Acil durum telefon hatları evlerdeki yangın güvenliğini artırdı ancak 1960’larda her evde telefon bulunmamaktaydı. Bu sebeple belediyeler sokaklara belli aralıklarla yangın alarm cihazları yerleştirdi. Bu cihazların çelikten olan gövdeleri rüzgâr ve yağmura karşı dayanıklılık sağlarken, yangın anında kırılması için alarm butonu cam bir korumanın arkasına yerleştirildi. Alarm butonu tetiklendiği anda, yangın bildirme konumuna en yakın olan yangın ekibine mesaj yönlendirilirdi. Bu süreçte, yangın panellerinin güvenli kurulumlarına dair gelişmeler devam etmiştir. 1970’lerin sonunda, BZ 1012 Bosch yangın paneli, 24 adete kadar çoğaltılabilen 12 adet doğru akımla çalışabilen tespit hattına sahipti. Bu özellik, küçük ve orta ölçekli tesisler için idealdi. Son olarak kurulmuş cihazların ömürlerini tamamlamaları üzerinden çok da uzun bir süre geçmedi. Bu da onların sağlam ve güvenilir çözümler olduklarını kanıtlamış oldu.
Elektronik temelli panel teknolojisi ve çok kriterli dedektörler
Bugünkü akıllı çözümlerin evrimsel yolculuğu aslında 1980-1990 yılları arasında inovasyonun hızlanması ve ürünlere gelen güncellemelerin sıklaşarak panellerin ve dedektörlerin daha da akıllı hale gelmesiyle başladı. Darbe temelli teknoloji sayesinde, yangın panelleri, yangın kaynağını bilme ve hangi dedektörün alarmı etkin hale getirdiğini tespit edebilecek şekilde geliştirildi. ‘Driftcompensation’ sayesinde yangın panelleri ve yangın dedektörleri, hassasiyetlerini koruyarak, kirlilik ve çevresel etkileri hariç tutacak şekilde sürekli olarak bilgi aktarımı içerisindedirler. Böylece paneller yanlış alarmları azaltmada daha da ayırt edicidir.
Yangınları; ışığın, sıcaklığın ve gazların değişimlerini optik, termal ve kimyasal bileşenleri ile tespit edebilen çok kıstaslı detektörlerin geliştirilmesiyle, yangın detektörleri daha doğru bir şekilde çalışmaya başlamıştır. Yeni nesil dedektörler ihtiyaca göre olacak şekilde bazı bileşenleri ya da hepsini içerecek şekilde üretilebilirler.
Ağ bağlantılı sistemler ölçeklendirilebilirliği ve güvenilirliği artırır
2000’lere gelindiğinde, şehirler ve binalar yangın güvenliği açısından daha da karmaşık şekilde büyümeye devam etti. Bu sebepler son yirmi yıldan daha fazla süredir, yangın alarm sistemlerinin alt yapısını yeni seviyede bir esneklik ve verimlilik sağlamak için daha fazla ilerletmiştir. Ağ bağlantılı yangın alarm sistemleri ölçeklendirilebilirlik ve modüler mimari sayesinde, bakım ve acil durum açısından artan ihtiyacı bina operatörleri ve sistem entegratörleri için sağlamaktadır.
LSN teknolojisi sayesinde (Local Security Network) aynı ağ içerisinde adreslendirilebilir cihazlarla (örn. Duman dedektörleri veya bildirme noktaları) birlikte yangının gerçekleştiği nokta net olarak bulunabilir. Durumsal zekâları sayesinde, tüm cihazların durumları kontrol edilir ve arıza durumlarında operatörler uyarılır. Ek olarak, 1920’deki ahşap kutudan beri IP-tabanlı ağlar sayesinde 32 adete kadar panel bağlantısı ve 32.768 tespit noktası verimli bir şekilde tek bir kurulumla bağlanabilmektedir.
Entegrasyon yangın güvenliğini artırır
Bugünlerde IP-tabanlı ağ mimarisi mevcut bir durum haline geldi. Bunun sebebi esas olarak büyük kampüs ve binaların organize bir şekilde güvenli hale getirilmesinin gerekliliğidir. Dolayısıyla kullanıcılardan gelen artan talepleri daha fazla entegrasyon ve işlevsellik için sağlamaktadır. Entegrasyonlardan birini örnek vermek gerekirse bu, Smart Safety Link ile birlikte IP-tabanlı yangın panelleri ve acil anons sistemlerinin bağlantısıdır. Bahsi geçen bağlantı, binaların aşamalı tahliyesinde %30’a varan daha hızlı yanıt süresi sağlamaktadır.
Aynı zamanda, bulut bağlantısı sayesinde, operatörler yangın alarm sistemlerini uzaktan istedikleri yerden kontrol edebilirler, bu özellik 1920’deki donanımsal kontrol istasyonlarına göre büyük bir atılımdır. Gelecekte, birleşik yangın güvenliği çözümleri büyümeye devam edecektir ve gelecek nesil paneller bu ihtiyaçları karşılamak için geliştirilmeye devam edecektir.
Önceki panellerin modüler konsepti, geleceğin akıllı şehirleri için tasarlanmış olan Avenar 2000 ve 8000 panellerinde devam ederek gelişiyor. Yeni nesil paneller, güncel olan veri güvenliği ve yangın güvenliği kılavuzlarına göre bulut sayesinde gerekli olan tüm bilgileri gerçek zamanlı zeka ile konumdan bağımsız olarak operatörlere sağlamaktadır. Açık bir platform yaklaşımına dayanan bu yeni panel nesli, çeşitli bina teknolojilerinin entegrasyonunu tamamen yeni bir seviyeye taşımaya ve geliştiriciler kullanılabilir hale getirir getirmez IoT’de yeni işlevleri uygulamaya hazırdır.
Bu yıl, sistem operatörleri daha fazla kontrol seçeneğinin gelmesini bekleyebilir. Yangın güvenlik sistemlerinin evrimi devam ettiği sırada, yeni “Remote Interact” telefon uygulaması sayesinde güvenlik sistemlerinin uzaktan kontrolü mümkün olurken yeni özellikler de basit bir yazılım güncellemesiyle kesintisiz olarak erişebilir olacaktır.
