Şehir izleme ve güvenlik sistemleri

Dünyada bilinen ismi ile “Homeland Security” olan ve 2005 yılında hizmete açılan Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu (MOBESE ) dünyanın dokuzuncu en büyük metropolünde en geniş bilgisayar ağı ile hizmet veren entegre bir sistem olarak birçok ilke imza atıyor.

Tek bir kontrol merkezinden yirmi ayrı sistemi kontrol edebilen ve kuruluşundan bu yana İstanbul’daki suç oranını yüzde 60 oranında düşmesini sağlayan MOBESE örneklerinden birçok özelliği ile ayrışıyor. Türkiye’nin Avrupa Birliği kriterleri içerisinde yer alan E-devlet projesinin en büyük adımı olan MOBESE, alanında dünyanın en büyük ve en başarılı projesi özelliğine sahiptir.
Sokak, cadde ve kavşakların önemli yerlerine koyulacak kameralar ile bu bölgeler 7/24 gözlem ve kayıt altında tutulurlar. Şehir güvenlik sistemlerinde kullanılan güvenlik kameraları görüntülerini izleme merkezlerine fiberoptik kablo veya kablosuz aktarım yoluyla iletirler. İzleme merkezlerinde bu kamera görüntüleri biraraya toplanır ve kaydedilir.

MOBESE (Şehir izleme güvenlik sistemleri) nedir?

MOBESE’nin klasik tanımı, Emniyet Genel Müdürlüğü araçları için tasarlanmış iletişim altyapısı olarak GPRS iletişim teknolojisini kullanan, yazılım ve mobil donanım birimlerinden oluşan, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Bilgi Yönetim Sistemlerinin (GIS / MIS) entegrasyonudur. MOBESE kameraları ancak, ülkemizde MOBESE bu anlamının dışında amaçlar için kullanılmakta ve tanıtılmaktadır. MOBESE, kurulduğu bölge için ( il, ilçe veya belde) kamera ile görüntüleme esasına dayalı güvenlik amaçlı kullanılan sisteme verilen isimdir. Kamera görüntüleme ve takip sistemi de diyebileceğimiz MOBESE kurulduğu alandaki görüntüleme alt yapısı sayesinde bölgede oluşmakta olan olayların vuku anında kolayca gözlenmesine olanak verdiği gibi görüntüleri kayıt altına alarak daha sonra etraflıca incelenmesini sağlamaktadır. Sistem bu yapısıyla caydırıcılık özelliği kazanarak suç oranının azalmasına sebep olmaktadır.

Ne işe yarar?

MOBESE kurulduğu bölgenin şehir merkezi ve işlek caddelerinin yanı sıra bölge giriş çıkışlardaki kavşak noktalarına yerleştirilen kameralar ile trafik kontrolü ve araç takibi konusunda da oldukça etkili bir çözümdür. Uygun alt yapının oluşturulması kaydı ile MOBESE kavşak noktalarından geçen tüm araçların kaydını görüntü olarak tutar ve hatta plaka tanıma sistemi sayesinde kavşak noktasından geçen tüm araçların plakalarını okuyarak veri tabanına yazar. Çalıntı araç bildirimi yapılan aracın plakası sisteme tanımlanır ise çalıntı aracın kavşak noktasından geçmesi anında sistem uyarı mesajı vererek komuta merkezini uyarır ve suçluların yakalanmasını sağlar. Sadece anında görüntüleme yapmak dışında plaka tanımlama yazılımı ile MOBESE kavşak noktalarında güçlü bir takip sistemidir. Toplumsal olayların oldukça yoğun olarak görüldüğü İstanbul’da, bu olayların en kısa sürede haber alınmasında, olayın büyüklüğünün belirlenmesinde ve gelişmelerin canlı olarak izlenmesinde olayın büyüklüğüne göre kuvvet kaydırılmasında ve yönlendirilmesinde önemli yararlar sağlayan bir sistemdir.

MOBESE nasıl çalışır?

MOBESE yapısal olarak kablo ağı üzerinde durmak zorunda değildir.  Dalga teknolojisi sayesinde uzak noktalarda görüntü kaybına uğramaksızın kablosuz iletişime kolaylıkla izin verir. Hatta çok yeni bir teknoloji olan Wi-max (kablosuz digital erişim) teknolojisini destekleyerek daha güvenle daha uzağa veri aktarmaya da olanak verir. MOBESE  kısaca bulunduğu bölgeyi güvenlik çemberi altına alarak güçlü caydırıcılık özelliği ile koruyan güvenlik sistemidir. Bölge görüntüleme sistemi, halkın yoğun olarak bulunduğu ve geçiş güzergahı olarak bilinen yerlere konulan kameralar ile bu kameralardan alınan görüntülerin merkeze sürekli olarak aktarılıp kaydedilmesinden oluşmaktadır.

MOBESE sisteminin yararları:Bölge görüntüleme sistemi, kanunlara aykırı olarak yapılacak olan toplantı ve gösterilerde kimlik ve suç tespitine yönelik olarak kullanılabilmektedir. Plaka tanıma sistemleri ile de entegre olarak çalışabilmektedir. Asayiş hizmetlerine yönelik olarak da fayda sağlayan ve aşayişe yönelik suçlara karşı caydırıcı etkisi olan bir sistemdir.

Başlıca MOBESE kullanım alanları:

Beklenmeyen durumlar

Toplumsal olaylar ve kanuna aykırı gösterilerde, bölge görüntüleme sistemi ile bölge hakkında ayrıntılı bilgi alınarak güvenlik önlemleri ile ilgili kararların hızlı şekilde alınması sağlanır.

Adli olaylar

Adli olaylar, kapkaç, hırsızlık, vb. polis birimleri tarafından sıcak takip yapılması gereken durumlarda Komuta Kontrol Merkezi Görevlileri, bölge görüntüleme sistemi ile aldığı bilgiler doğrultusunda saha ekiplerini yönlendirmektedir.

Deprem

Deprem ve doğal afetlerde, il yönetiminin durumu anlaması, zarar tespit işlemleri, yardım ve kurtarma organizasyonları açısından, bölge görüntüleme sistemi önem taşımaktadır.

MOBESE sisteminin bileşenleri:

Araç takip sistemi

Coğrafi bilgi sistemi

Yerel/ulusal sorgu sistemi

Karar destek sistemi

Suç analiz sistemi

Akıllı sistem

MOBESE sisteminin önemli özellikleri:

Olayların sayısal haritada analizi

Gelişmiş veritabanı sorgulamaları yapabilme

Kolay ve şifreli mesajlaşabilme

Kolay ve etkin ekip koordinasyonu yapabilme

Kolay ve doğru personel performans değerlendirmesi yapabilme

Resim transferi yapabilme

Terminal haberleşmelerinde 128 bit kripto kullanılması.

SMS ile veri aktarımından çok ucuz ve kesintisiz olması.

Telsize hızlı ve aynı anda birçok işlem yapılabilir.

GPRS maliyetini en aza indirecek önlemlerin alınması.

Aracı kullanan kişilerin suistimalinin ortadan kalkması.

Veri tabanına atılan her türlü tablodan terminallerin anında sorgu yapabilmesi.

Ekiplerin sevk ve idaresinin kontrol altında tutulması.

Mesajlaşma işlemleri sayesinde haberleşmede tasarruf sağlanması.

Akıllı bir karar destek sistemi olması.

Sınırsız grup oluşturma ve bunlara bağlı alt terminallerin tanımlanması.

İletişim trafiğinin denetlenmesi.

Sayısal harita üstünde sınırsız sembol tanımlanabilmesi.

Şehir güvenlik sistemlerinin asayiş alanındaki faydaları

• Şehir güvenlik sistemleri kapkaç olaylarının önlenmesinde caydırıcı etki yapar.
• Meydana gelen kapkaç olaylarında zanlıların tespitini sağlar.
• Şehir güvenlik kamera sistemleri gasp olaylarının faillerinin yakalanmasında kullanılabilir.
• Şehir izleme sistemleri yağma olaylarının önlenmesi veya yağmacıların tespitinde kullanılabilir.
• Şehir güvenlik kameraları sokaklarda meydana gelen terör olaylarına karışanların tespitinde kullanılır.
• Şehir güvenlik sistemleri bombalama eylemlerinin faillerinin yakalanmasında kullanılır.
• Şehir güvenlik sistemleri suçluların takibi ve yakalanmasında kullanılabilir.
• Şehir güvenlik kameraları sokaklarda olabilecek uyuşturucu ve bağımlılık yapıcı madde satışlarını önler.

Şehir güvenlik sistemlerinin trafik alanındaki faydaları

• Şehir güvenlik sistemleri trafik kazalarında hataların kimde olduğunun tespitinde kullanılabilir.
• Şehir güvenlik sistemleri trafik ışığı ihlallerinin tespitinde kullanılabilir.
• Şehir güvenlik sistemleri emniyet şeridi ihlallerinin tespitinde kullanılabilir.
• Şehir güvenlik kamera sistemleri yaya yolu ihlallerinin tespitinde kullanılabilir.
• Şehir güvenlik sistemleri köprü ve otoyollarda kaçak geçişleri tespit etmek için kullanılabilir.
• Şehir güvenlik kameraları hız ihlallerinin tespitinde kullanılabilir.
• Şehir güvenlik sistemleri çalıntı araba tespitinde kullanılabilir.
• Sokak,cadde izleme sistemleri yol durumun önceden bildirilmesinde kullanılabilir.
• Bu sayede yoğun yollar sürücülere bildirilerek daha fazla trafik sıkışıklığının önüne geçilebilir

Kısaca dünyada  kent güvenlik sistemleri

Küresel kent izleme pazarı 2005’den 2007’ye kadar 12%’lik bir hızlı büyüme gerçekleştirirken 2007’den 2011’e kadar yıllık 21%’lük bir büyüme göstermiştir. Emniyet ve güvenlik uygulamaları pazarın çoğunluk payının oluşturmaktadır.
Günümüzde İngiltere’de yaklaşık olarak her 14 kişiye 1 kamera düşmektedir ve toplamda 4.2 milyon adet kamera kullanılmaktadır. Bu sayede İngiltere’de 10.000 suç çözüme kavuşturulmuş ve yaklaşık 200.000.000’luk zarar önlenmiştir. Ayrıca küresel kent izleme sistemleri günümüzde perakende sağlık, ulaşım ve turizm gibi çeşitli sektörlere de farklı fırsatlar sunmaktadır.

Akıllı yazılımlar ve yeni teknoloji entegrasyonu ile;

• Şehire giriş ve çıkışlar saat, plaka numarası ve şerit detayına varıncaya kadar kayıt altına alınarak araç bilgileri sürekli kontrol edilebilmektedir.
• Çağrı sitemine özel listeler tanımlanarak, sistem meşguliyeti en az seviyeye indirgenebilmektedir.
• Çağrı merkezindeki tüm aramalar kayıt altına alınabilmekte, yeni çağrılarda geçmiş bilgiler görüntülenebilmektedir.
• Bölgelere davranış algılama tanımlamaları yapılabilmekte ve bu sayede bölge kontrol altına alınabilmektedir.
• Davranış algılama ihbar alarmını tetikleyecek bir durum olması karşısında görüntü eş zamanlı olarak ekrana yansıtılabilmekte ve;

• • Kalabalık ihlal
  • Gezinme
  • Bölgeye giriş
  • Kaybolan cisim
  • Sahipsiz duran cisim
  • Duran araç tanımlaması yapılabilmektedir

• Araç takip sistemi ile emniyet araçları da eş zamanlı olarak harita üzerinde takip edilebilmektedir.
• Harita entegrasyonu yapılabilmekte ve böylelikle görüntülere daha hızlı ulaşılması sağlanabilmektedir.
• Tüm video içerikleri otomatik analiz edilmekte ve değişiklikler operatöre eş zamanlı olarak bildirilebilmektedir.
• Uygun kalibrasyon ayarları ile nesneler boyut/hız özelliklerine göre tanımlanabilmektedir.
• İçerik analizleri “Offline” olarak da yapılabilmekte ve böylece zaman ve insan gücü tasarrufu sağlanabilmektedir.

GIS Harita Sistemi sayesinde özel tanımlı adreslerin, ekiplerin, ihbarların izlenebildiği ve yönetilebildiği bir arabirim sunar. Operatör bu aktör üzerinden ihbarları izleyebilir, ihbarlara ekip ya da ekiplere ihbar atayabilir. Ekiplerin ve ihbarların mevcut durumlarını farklı sembol ve renklerle takip edebilir.”
Kameralar Ve izleme yazılımları ile ilgili olarak sunduğumuz en ileri teknoloji izleme çözümleri ile gerçek zamanlı görüntüler kullanılarak;

• Emniyet şeridi ihlalleri
• Kırmızı ışık ihlalleri
• Araçlar arası güvenli takip mesafesi ihlalleri
• Ters yönde araç kullanımı
• Anlık hız ölçümleri
• Ortalama hız tespiti
• Hatalı park tespiti

Ve pek diğer çok kural ihlalleri eş zamanlı olarak tespit edilmektedir. Anlık tespitlere ek olarak geçmişe yönelik herhangi bir zaman aralığına ait görüntülerde tekrar değerlendirilebilmektedir.
Bu ileri teknoloji yalnızca trafik kural ihlalleri değil;

• Şüpheli paket
• Aranan şahıs tespiti

M.O.B.E.S.E.  İstanbul Valiliği’nin desteği ile İstanbul Emniyet Müdürlüğü bünyesinde faaliyete geçirilen  Kent Bilgi ve Güvenlik Sistemi’dir. İstanbul halkına sunulmakta olan kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi, yönetim işlevinin kolaylaştırılması, muhtarlık hizmetlerinin düzenlenmesi ve suç sayısının düşürülmesi hedeflenmektedir.

İstanbul’ un önemli noktalarına kurulan kurulan 4700 hareketli ve sabit güvenlik kamerasının emniyet müdürlüğüne bağlı noktalardan izlenerek oluşturulan sistem sayesinde suç sayısının düşürülmesi hedeflenmiştir. İstanbul’da kurulan MOBESE sistemi öncü olmuş ve birçok ilde şehir izleme sistemi kurulmuştur. Ulusal kanallarda ya da internet sitelerinde MOBESE kameralarından alınmış birçok kaza ve hırsızlık görüntüsü bulunmaktadır, bu da sistemlerin ne kadar faydalı olduğunu göz önüne koymaktadır.

MOBESE sisteminin kurulması 

MOBESE sistemlerinde izleme yapabilmek için güvenlik kameraları kullanılmaktadır. Mevcut kurulum MOBESE sistemleri analog güvenlik kameraları ile kurulmuştur. Teknolojinin hızla ilerlemesi ile günümüzdeki mobese sistemleri ip kameralar ile kurulmaktadır. MOBESE sistemini oluşturan ürünler;

1- Hareketli (Speed Dome)  güvenlik kameraları:360 derece dönebilen ve aşağı yukarı hareket edebilen aynı zamanda zoom yapma özelliği sayesinde görüntüyü yaklaştırıp uzaklaştırabilen güvenlik kameralarıdır. Hareket etme özelliği sayesinde takıldığı noktaya tamamen hâkim olabilir.

2- Sabit güvenlik kamerası: Koruyucu bir muhafaza içerisine konularak kullanılan, tek bir noktaya odaklanabilen güvenlik kameralarıdır.

3- Görüntü kaydedici ve uzak nokta aktarıcı: MOBESE kameralarının görüntülerinin kaydedilmesi ve merkez izleme noktasına aktarılması için kullanılır. Sistemin görüntüleri aktarması için internet hizmetine ihtiyacı vardır.

4- Görüntü kayıt ve izleme yazılımı: Bilgisayar aracılığı ile uzak noktalardaki güvenlik kamerası görüntülerini izlettirme ve kaydetme özelliğine sahip, şehir izlemesi için özel olarak programlanmıştır. Kamera kayıtları sisteme bağlı server bilgisayarlara yapılır.