Yangınsız konaklama

Otellerde yangın sayısının azaltılması ve yangına neden olacak faktörlerin ortadan kaldırılması için kaçış yolları uygun ve temiz olmalı, personel eğitilmeli, otomatik algılama sistemleri ve otomatik yağmurlama sistemi olmalı, yangın algılama, alarm ve söndürme sistemlerinin sürekli bakımı yapılarak her zaman çalışır durumda bulundurulmalıdır.

Hepinizin malumu olduğu üzere yangın hepimizin her an konutlarımızda, iş yerlerimizde, kamu kurumlarında, hastanelerde, araçlarımızda, gemilerde kısaca her yerde karşılaşabileceğimiz bir tehdittir. Bu alanlardan birisi de hiç şüphe yok ki keyifli bir tatil veya iş için konaklamak maksadıyla gittiğimiz otellerdir. Aşağıda bulunan bilgilerin bazıları bir derlemeden alınmıştır. Tehlikenin büyük boyutlarına karşılık alınan önlemler sayesinde yangın riskinin olası olumsuz sonuçlarının azalması, teknolojik gelişimlerinin yanı sıra, eğitim, bilinç ve farkındalığın artması, üzücü olaylardan alınan derslerin getirisi vb. olarak sıralanabilir. Şimdi konaklama sektörünü tehdit eden faktörleri kısaca görelim:

Otel yangınlarının nedenleri
Otellerde çıkacak yangınların sayısının azaltılabilmesi için öncelikle hangi nedenlerle yangının çıkabileceğinin iyi incelenmesi gerekir. Otelin özelliğine göre yangın nedeni değişmekle beraber, genellikle misafir ve personel hatası, mutfak kazan dairesi ve havalandırma sistemleri ile elektrik sistemindeki arızalar, bakım sırasındaki hatalar ve sabotaj nedeniyle yangın çıktığı söylenebilir. Otellerdeki yangınlar daha çok, misafirlerin yatağa sigara düşürmesi, küllükte yanar sigara bırakılması, otel personelinin dikkatsizliği, tedbirsizliği ve mutfak, ısıtma sistemi ile havalandırma sistemlerindeki arızalar, bakım çalışmaları sırasındaki hatalar, elektrik arızaları veya sabotaj nedeniyle çıkmaktadır. Otellerde 2000 yılından önce yılda yaklaşık 10 bin yangın meydana gelirken günümüzde her yıl yaklaşık 5 bin yangın oluşmakta bu her yıl alınan önlemler sayesinde yangın sayısında azalma olmaktadır. Son yıllarda yangın sayısında azalmaya paralel olarak ölü ve yaralı sayısındaki azalma daha belirgindir.

Personel hataları
Otelde çalışan personelin yeterli eğitimi olmaması nedeniyle küçük sayılabilecek ihmali, dikkatsizliği ve tedbirsizliği büyük yangınların başlangıcı olabilmektedir. Birçok otel yangını, odalar temizlenirken çöp kutusuna söndü zannedilen kül tablasının çöp torbasına boşaltılması veya çamaşır toplanırken temizlikçinin ağzındaki sigarayı çamaşır torbası içine düşürmesi nedeniyle meydana gelmiştir. Personel sık aralıklarla eğitilmeli, yangına sebep olacak faktörler anlatılmalı ve küçük ihmallerin hangi boyutta felaketlere sebep olabileceği açıklanmalı, yangın durumunda ne yapması gerektiği ve nasıl müdahale edebileceği önceden öğretilmelidir. Otellerimizin tahliye planları, toplanma bölgeleri, tahliye sonrası sağlık, koruma ve diğer lojistik planlar net olmalı ve tüm çalışanlar tarafından tam olarak bilinmelidir.

Misafir hataları
Otel misafirleri farklı kültürde yetişmiş, yorgun, uykusuz, aşırı içkili veya dalgın olabilir.

Otel hizmet birimlerindeki hatalar
Otellerde yangınların en çok çıktığı yerler; mutfak, kalorifer dairesi, havalandırma fanları ve çamaşırhanelerdir. Özellikle, kızartma yapılan mutfaklarda davlumbazlara biriken yağların tutuşmasına sık rastlanmaktadır. Uygun tasarlanmamış otellerde mutfakta oluşan duman havalandırma kanalları ile diğer bölümlere yayılmakta ve paniğe sebep olmaktadır. Mutfaklarda otomatik söndürme tesisatının mutlaka olması ve ocakların otomatik gazlı söndürücülerle korunması gerekir. Sıvılaştırılmış petrol gazlarının kullanıldığı otellerde tüpler dışarıda uygun bir hacımda olmalı ve mutfağa bakır borular içerisinde getirilmelidir. Mutfaklarda ocak üstü davlumbazlar ayrı bir havalandırmaya bağlanmalı ve otomatik gazlı söndürme sistemi yapılmalıdır. Havalandırma kanalları periyodik olarak temizlenmelidir. Acil Durumlarda kullanılacak tahliye merdivenlerinin başta Kat Hizmetleri ve Oda Servisi tarafından geçici veya kalıcı depo alanı gibi kullanılması da küçük yangınlarda bile büyük kayıplara neden olabilecek bir yanlış uygulamadır. Büyük bir masumiyet ile gerçekleştirilen doğum günü ve benzeri etkinliklerde kullanılan mumlar, masaj odalarında dekoratif amaçlı kullanılan mumlar vb. ciddi sorunların çıkmasına neden olabilir.

Bakım çalışmaları sırasında yangınlar – Tesisat arızalarından oluşan yangınlar
Otellerdeki yangınların çoğunluğu tesisat arızaları ve elektrik kontağı sebebiyle olmaktadır.

Sabotaj ve kundaklama
Otellerde meydana gelen yangınların bir sebebi de sabotaj ve kundaklamadır. Sabotaja karşı kontrol sistemi iyileştirmeli, kamera kontrol sistemleri önemli yerlere konulmalı ve kritik birimlere kontrolsüz giriş yapılmamalıdır.

Çevrede meydana gelen yangınlar
Özellikle son zamanlarda Otellerin (özellikle Sezonluk Oteller) çevresinde bulunan yeşil alanlarda meydana gelen yangınların Otelin kendisini, erişim yollarını vb. etki altına alması.

Bu arada, Otel Yönetimlerinin karşı karşıya olduğu büyük bir handikapı da hatırlatmak isterim. 300 odalı bir Otelin %100 dolu olduğunu ve Otelde toplam 500 misafir olduğunu düşünelim. Gündüz saat 13.00’de bu misafirlerin en az %90’ı farklı nedenlerle ya Otelin dışındadır veya Otel içinde fakat odalarından farklı mekanlardadır. O saatlerde çalışanların büyük kısmı Otelde görev başında olup bir yangın durumunda müdahale edebilecek durumdadır. Gece saat 02.00’de ise bu misafirlerin en az %90’ı odalarında bulunmakta (ağır uyku, alkol, yorgunluk vb. durumları da vardır) fakat Otelde o anda çalışan sayısı (yani bir tehlikeye müdahale edecek çalışan sayısı) yok denecek kadar azdır. Yangın ve benzeri tehlikelerin daha ziyade gece meydana geldiğini düşünürsek Otelciler olarak bizler ciddi bir ters orantılı müdahale ekibine
sahibiz.

Sonuç
Yüzlerce yangında binlerce insanın ölümüyle neticelenen otel yangınlarının çoğunluğu basit bir önlemin alınmaması veya küçük bir tedbirsizliktir. Yangınlarda hasarın ve ölüm sayısının büyük olmasının sebebi, yeterli yangın önlemlerinin olmaması ve otel personelinin önceden eğitilmemelidir. Otellerde yangın sayısının azaltılması ve yangına neden olacak faktörlerin ortadan kaldırılması için kaçış yolları uygun ve temiz olmalı, personel eğitilmeli, otomatik algılama sistemleri ve otomatik yağmurlama sistemi olmalı, yangın algılama, alarm ve söndürme sistemlerinin sürekli bakımı yapılarak her zaman çalışır durumda bulundurulmalıdır. Çalışanlar olarak bizim ilk müdahaleleri yapabileceğimiz Yangın Söndürme Cihazları, Yangın Battaniyeleri, Yangın Dolapları içinde bulunan hortumlar gibi malzeme bakımlı olarak yerinde bulunmalı ve en önemlisi çalışanlar bu malzemelerin nasıl kullanılacağını bilmelidir.

Yukarıda değinilen değerlere ve alt başlıklara bakılınca çıkarılacak sonuçlar aşağıdadır:

1. Daha iyi bir teknik donanım (yerel mevzuat ve APA standartlarında).
2. Teknik donanımı kullanması iyi bilen deneyimli elemanlar.
3. Teknik donanımın uygun ve zamanında yetkin kişilerce bakımı (Teknik Donanım sıfır hata çalışmalıdır).
4. Yangınla mücadele konusunda personelin yeterince bilgilendirilmesi ve periyodik tatbikatların yapılması.
5. Kişisel koruyucu ve söndürücü donanımın nasıl kullanılacağının ve yerlerinin iyi bilinmesi.
6. Tahliye yollarının ön koşulsuz her daim temiz ve açık bulundurulması.
7. Gerekirse misafirlere Otele Giriş sırasında uygun bir dille yangın riskinin hatırlatılması.
8. . İtfaiye Teşkilatı ile sıkı bir koordinasyon.

Özetle şunu söyleyebiliriz ki, iyi ve bakımlı donanım ve yazılıma sahip yangınla mücadele ekipmanları, bunları kullanmasını iyi bilen, eğitimli ve yetişmiş personel, genel koruyucu kurallara uymak, misafirleri uygun vasıtalarla uyarmak önce yangın riskini ve sonra da doğal olarak can ve mal kayıplarını minimize edecektir. Unutmayalım ki ilk küçük alevden sonra yapabileceğimiz bireysel müdahale süresi bir-iki dakika ile sınırlıdır. Tüm Otelcilere ve Otellerde konaklayan misafirlere güven içinde rahat ve keyifli bir konaklama dileriz. Sevgi ve sağlıkla kalın.