Kapı açıp kapamanın çok daha ötesi

Geçiş kontrol sistemleri, belirli bir alana giriş ve çıkışları sınırlandırmak ve kontrol altında tutmak amacı ile kullanılmaktadır.

Bir gün işe giderken taksiye bindim ve şoförü arabasını kullanımı nedeniyle uyarmak zorunda kaldım. Ona “Kırmızı ışıkta geçtiniz, bir şey olmadı ama evinize ceza gelir.” dedim. Bana verdiği cevap ise “Merak etmeyiniz oradaki kamera bozuktur.” oldu. Bu sadece küçük bir detay. Bir cinayet işleniyor, her yer kamera, polis için çok kolay çözümleyebileceği bir dosya. Polis kamera kayıtlarını güvenlik ve yetkililerden istiyor, kameralar bozuk cevabını maalesef birçok defa duyuyor. Sabah çalışanlar işyerlerine geliyorlar, kartları okutuyorlar ama kapı açılmıyor, sistem bozuk. Ünlü bir sanatçı gece yarısı arıyor, çünkü kapıdaki parmak izi cihazı bozuk ve evine giremiyor. Banka soyuluyor, paralar kolaylıkla çalınıyor, kamera sistemi çalışıyor, ama kayıt kapasitesi dolmuş. Sizce sorun teknoloji mi? Teknolojiyi satan da mı? Bu teknolojiyi alan da mı? Kullananda mı? Yoksa her işi yaparız diyerek her işi yapmaya çalışanlarda mı? Sadece teknolojiyi almak yeterli mi? Her yerden teknoloji alınabilir mi? Geçiş Kontrol sistemini herkes kurabilir mi? Sistemi tanımak gerekir mi? Hangi ürünü tercih emelisiniz?

Elektronik Güvelik sektörü
Türkiye’de çok hızlı büyümektedir. Gözetleme sistemleri ve Geçiş kontrol Sistemleri bina güvenliği için en önemli gereksinim haline gelmiştir. Geçiş kontrol sistemleri, belirli bir alana giriş ve çıkışları sınırlandırmak ve kontrol altında tutmak amacı ile kullanılmaktadır. Geçiş kontrol sistemleri aynı zamanda geçiş yapılan bölgenin iş verimliğini yükseltmesi ve çalışma disiplini sağlaması bakımından da önemini güçlendirmektedir.
Geçiş Kontrol için her kontrol noktası için bağımsız cihazlar kullanılabileceği gibi bir merkezden yazılımla kontrol edilebilen sistemler de kullanılmaktadır. Geçiş kontrol sistemlerinde kullanılan teknolojilerin başında kart ve şifre tabanlı sistemler gelmektedir. Bu tip kullanımlarda kartın veya şifrelerin başkalarının eline geçme olasılığı, kaybolma, deforme olması gibi sakıncalar nedeniyle geçiş kontrolde biometrik sistemler kullanılmaya başlanmıştır.
Personel, öğrenci ziyaretçi yolunu kontrol altına almak için Turnikeler, kumandalı kapılar ve araç yolunu kontrol altına almak için bariyerler kullanılır.
Günümüzde kullanım alanları çok geniş olup, dershanelerde, okullarda, yurtlarda, iş merkezlerinde, alışveriş merkezlerinde, fabrikalarda, hastanelerde kullanımı devamlı yaygınlaşmaktadır.

Bilgisayardan bağımsız sistemler
Bilgisayardan bağımsız sistemlerde her kontrol noktası için bağımsız cihazlar kullanılır. Genellikle bu tür cihazlarda kullanıcı geçiş kayıtlarını saklayan bellekleri yoktur, sadece yetkili kullanıcılara geçiş izni vermek için kullanılır. Kartlı ve şifreli kullanımı yaygın olsa da parmak izi ürünlerde kullanılır.

Bilgisayar destekli sistemler
Geçiş kontrol sistemleri sadece kapıları açıp kapamaktan çok daha gelişmiş fonksiyonları yerine getirmektedirler. Kullanıcıların geçişlerini kayıt altına almak, yetkilendirmek için tüm geçiş ünitelerinin bilgisayar bağlantılı olarak kullanıldığı sistemlerdir.

Kart veya şifreyle geçiş
Geçiş kontrol sistemlerinde en çok kullanılan teknoloji kart ve şifre tabanlı kart temelli elektronik erişim kontrol sistemlerdir. Bunun en önemli nedeni kart okutma süresinin kısa olması ve kart kullanımın yaygın olmasıdır. Bugünkü teknoloji ürünlerinde biometrik verilerin tanınma hızı ile kart tanıma süresi aynıdır. Fakat kullanıcının okutma süresi kartlı sistemlerde biometrik ürünlere göre daha kısadır. Genellikle kullanılan Kart çeşitleri RF-ID temassız kartlardır. Bunlar içinde Proximity, Mifare, HID modülleri kullanılmaktadır.

Biometrik sistemlerle geçiş
Değişik alanlarında faaliyet gösteren birçok kurum giderek denetleme ve geçiş kontrolüne daha çok ihtiyaç duymaktadır. Geçiş kontrolünün ve denetiminin sağlanması bankalar, bilgi işlem merkezleri, hava alanları, nükleer güç santralleri, cezaevleri gibi kurumlarda ise bir zorunluluk taşımaktadır. Hepsi için geçerli tek şey ise geçiş kontrol sistemlerinin yüksek güvenlik sağlaması dışında, hızlı ve kolay kullanım özelliğine de sahip olması gerekliliğidir. Parmak izi okuyucular, el okuyucuları, damar okuyucuları, iris okuyucular, yüz okuyucular gibi değişik biometrik ürünler vardır. En çok tercih edilen biometrik ürünler parmak izi okuyucularıdır. Parmak izi okuyucular hem fiyat olarak daha ucuz hem de kullanımı son derece kolaydır. İris okuyucular ise güvenliğin önemli olduğu yerlerde kullanılmaktadır. Fiyatı çok pahalı ve kullanımı zordur.

“Suikast, terör saldırıları ve araç giriş çıkışlarının olması istenmeyen alanlara maksimum güvenlik sağlamak amaçlı mantar bariyerler, suikast kapanları kullanılır.”

Parmak izi ile geçiş
En çok tercih edilen biometrik ürünler parmak izi okuyucularıdır. Parmak izi okuyucular hem fiyat olarak daha ucuz hem de kullanımı son derece kolaydır. Okutma süreleri diğer biometrik ürünlere göre daha kısadır. Her parmak izi cihazın parmak izi algılama ve saklama formatı algoritması farklıdır. Bu yüzden alınan parmak izi bilgileri sayısal verilerdir ve sadece tanıtıldığı parmak izi cihazlarından algılanabilir.

Yüz tanıma ile geçiş
Yüz tanıma cihazları kullanıcıları sakal, bıyık, gözlük, türbanlı olmasından etkilenmeyerek hızlı ve doğru bir şekilde okuyabilmektedir. Cihaz kullanıcının belirli bir uzaklıkta cihaza bakması ile algılar. Yüz tanıma teknolojisinin tercih etmedeki gerekçe genellikle temassız bir biometrik geçiş ürünü olmasıdır.

İris tanıma ve retina ile geçiş
İris okuyucular ise güvenliğin önemli olduğu yerlerde kullanılmaktadır. İris tanıma ve retina ile geçiş en güvenilir sistem olsa da kullanımı azdır. Fiyatları çok yüksek ve okutma süreleri çok uzundur, kullanımı zordur. Aynı gün içinde birden fazla geçiş yapmak zorunda olanlar ve devamlı kullanmak zorunda olanlar gözlerinde oluşan kusurları ( %100 bilimsel olarak zararsız raporu olsa da ) bu cihazlara yüklemektedirler.

Bariyerler
Bariyerler, her türlü istenmeyen kontrolsüz girişi engellemek ya da giriş ve çıkışların kontrollü olması için en kesin ve etkili çözümdür. Araç girişi istenmeyen noktalarda ve bu girişlerin kontrol altında tutulması için bariyer kullanarak bunu engellemek hem can hem de mal güvenliği açısından son derece önemli bir konudur. Suikast, terör saldırıları ve araç giriş çıkışlarının olması istenmeyen alanlara maksimum güvenlik sağlamak amaçlı mantar bariyerler, suikast kapanları kullanılmaktadır.

Turnikeler
Geçiş kontrolün vazgeçilmezi olan turnikeler kartlı veya biometrik okuyucularla senkronize bir şekilde çalışır. Geçişlerde gövdesinde bulunan yönlendirme göstergeleri ile kullanıcılara geçişlerde yardımcı olur. Genellikle dış gövdesi paslanmaz çelikten oluşur. Bir tehlike anında, enerji kesintilerinde kolları otomatik düşerek can güvenliğini sağlar. Giriş ve çıkışlarda ayrı okuyucular vardır.

“Geçiş kontrol sistemlerinde en çok kullanılan teknoloji kart ve şifre tabanlı kart temelli elektronik erişim kontrol sistemlerdir. Bunun en önemli nedeni kart okutma süresinin kısa olması ve kart kullanımın yaygın olmasıdır.”

Geçiş kontrol ve PDKS
PDKS (Personel Devam Kontrol Sistemleri), işletmelerde personel giriş – çıkış saatlerinin, belirli yerlere yerleştirilen okuyucu veya biyometrik cihazlar ve personele dağıtılan kimlik kartları aracılığıyla dijital ortamda kaydedilmesini, böylece bordroya esas puantajın ve devam kontrole ilişkin çok çeşitli raporların girilebilmesini sağlayan sistemlerdir. Bu sayede bordro hazırlanırken insan faktöründen kaynaklanan hatalar en aza indirilir. Ayrıca elde edilen bu raporlar işletmelerin üst yönetimine ışık tutarak geleceğe yönelik daha sağlıklı kararlar alınmasına yardımcı olur. El ile hesaplama yapan işletmelerde kayıp zaman ve insan hatası faktörlerinden dolayı işletmelerin ekonomilerine verilen zararlar, PDKS’nin kullanılmaya başlanmasıyla en aza inecek ve yapılan yatırımın geri dönüşümü çok kısa sürede olacaktır.

Geçiş Kontrol ve yemekhane takip
Büyük işletmeler ve okullar yemeklerini kendi bünyelerinde çıkarmak yerine, profesyonel yemek şirketlerinden temin etmektedirler. Günlük yemek sayıları kadar, yemek şirketlerine ücret ödemektedirler. Fakat her gün yemek sayısı aynı olmadığı, çalışan personel sayısından farklı yemek yendiğinden, ziyaretçilere yemek vermek gerektiğinden, yemek sayısını bulmak için fiş sistemi veya tabak saymak suiistimale açık olduğundan işletme ve yemek şirketi arasında ihtilaf doğmaktadır. Bu sorunları çözebilmek için yemekhane girişlerinde geçiş sistemleri uygulanır.

“Her parmak izi cihazın parmak izi algılama ve saklama formatı algoritması farklıdır. Bu yüzden alınan parmak izi bilgileri sayısal verilerdir ve sadece tanıtıldığı parmak izi cihazlarından algılanabilir.”

Geçiş kontrol ve ziyaretçi takip
Ziyaretçi geçiş kontrol sistemleri en önemli kullanma amacı güvenliktir. Ziyaretçilerin giriş ve çıkış yapabilecekleri noktalar sınırlandırmak, ziyaretçi bilgisi tutabilmek için kullanılır.

Araçlar için geçiş kontrol
İş merkezlerini, alışveriş merkezlerini, sitelerin araç giriş ve çıkış işlemlerinde kontrollü için genellikle kollu bariyerlerin kullanıldığı giriş ve çıkış kontrol işlemi sağlayarak, otoparkınıza giren ve çıkan araçların kimlik ve kontrol bilgileri yapabilmeniz için, araçlarının kaldığı süreyi tespit için geçiş kontrol sistemleri kullanılır.

Üretim için geçiş kontrol
Çalışması gereken saatleri üretim dışında geçiren personeli ve zamanı tespit etmek için geçiş kontrol sistemleri kullanılır. Sistem kapılarla, turnikelerle üretim dışına çıkan personelin üretim dışı zaman kayıpları tespit ediliyor ve üretimin en önemli unsuru olan insan kaynağından en verimi almanın çalışması yapılıyor. Üretim çıkışlarına, soyunma odalarına, bahçeye çıkan kapılara turnike veya elektronik kilit takılarak kart veya parmak izli cihazlarla kumanda edilir.

Geçiş kontrol yazılımları
Türkiye’de Geçiş kontrol sistemlerin en önemli öğesi olan yazılımlar yazılım uzmanlarımız tarafından geliştirilse de genellikle yurt dışından getirilen cihazların orijinal yazılımları Türkçe diline çevrilerek kullanılmaktadır. Bu yazılımlar kullanım yerlerine göre ek istekleri sağlayamamaktadır veya çok fazla parametre nedeniyle kullanımı ve öğrenilmesi zor olmaktadır.

İlk projelendirme
Doğru ve geleceği düşünerek bir projelendirme ve tasarım çalışması yapılır. Bu tasarım uygulanacak yer sorumluları ile paylaşılır. Var olan kablolama ağı incelenerek en az kablolama maliyeti ile iletişim ağı kurulur. Kullanılacak cihazların işlev özelliği yanında ortama görsel olarak uyum sağlayacak ürünlerden seçilir.

Satın alma
Bilinçli kullanıcının sistem alımlarında ilk olarak bakması gereken özellikleri sıralamak gerekirse; ihtiyaca en uygun ürünü belirlemek, kalitesini kontrol etmek, servis hizmetini diğer referanslarından araştırmak en son sırada ise ekonomik boyutunu araştırmak olmalıdır.