Güvenlik sektöründe para ve değerli eşya taşımacılığı
“Her geçen gün dünyada ve ülkemizde önem arz eden güvenlik sektörünü güvenlik mühendisliği alanı gibi algılamak gerekir. Son zamanlarda dünyada ve ülkemizde güvenlik kaygısı ve ihtiyacına paralel olarak özel güvenlik endüstrisinde çalışanlarının sayısını gün geçtikçe artırmaktadır.”
Para ve kıymetli eşya taşımacılığı da ticari yaşamın bir kayıp ve zarara uğramaması için güvenli bir ortama ihtiyaç duyuyor. Bu değerlerin güvenli olarak taşınması ve yerine ulaşması da detaylı bir güvenlik prosedürünün ve stratejisinin uygulanmasını gerekli kılıyor. Bu durum özel güvenlik yöntem ve uygulamalarının bilgi, uzmanlık ve teknoloji ile desteklenmesinin zorunlu olduğunu gösteriyor. Bu açıdan bir çalışma yaptığımızda branş olarak; nakit taşıma ve teslimat, banka ve finans kurumları, kuyumculuk ve mücevherat, tedarik zincirleri, organizasyonlar, nakit işleme, ATM’ler, elektronik kilit sistemleri, kargo ve lojistik vb. gibi kıymet ve varlık unsurlarının sorumluluğunu taşıyan güvenlik personelinin önemi günümüzde daha da öne çıkıyor. Para ve kıymetli eşya taşımacılığı işleyişi içerisinde; fiziki güvenlik önlemleri, elektronik güvenlik önlemleri ve bütün bunların koordinasyonunu sağlayan özel güvenlik görevlileri önemli bir misyonu üstlenmiş durumdadır. Burada eğitim, denetim ve deneyim tüm süreçlerin aksaksız işlemesi yönünden olmazsa olmaz önemdedir. Özel güvenlik görevlisi; fiziki ve mental olarak sürekli aktif olmalıdır. Daha önceden oluşan olaylardan hareketle gerçekleşmiş problem ve çözümleri ile işlenmiş suçların analizi, belge ve görseller, test ve değerlendirmeler ile sürekli eğitim ve denetime tabi olmaları gerekmektedir. Bu eğitimleri özel güvenlik görevlisine verirken pratik eğitimlerin önemi daha ön plana çıkmaktadır. Bu kapsamda verilecek hizmet açısından bakıldığında; güvenlik ile koordineli yürütülen iş de yönetim, güvenlik görevlileri ve çalışanların eğitimi, görev alanlarının belirlenmesi ve görev tanımlarının yapılması, hizmet güvenliği için personel seçimlerinin uygun yapılması ve sorumluluk alanlarının tespiti, Operasyon ve Müşteri bilgi güvenliği, ATM güvenliği, iletişim güvenliği gibi durumların planlaması ve eğitimlerinin yapılması, eğitimlerde fiziki ve sahada güvenliğin işlevsel boyutta olması için başta özel güvenlik görevlileri olmak üzere yönetici ve çalışanlara güvenlik bilincini aşılanması, oluşabilecek ve planda olmayan ani durumlarda kaşı hamlelerin ne olacağı ve yapılabileceklerin riski minimize edilmesine dikkat edilmesi gerekmektedir. Değerli eşya veya para taşımacılığında güvenlik şirketleri açısından dikkat edilecek en önemli konulardan biri görevlendirdiği personelin tecrübe ve birikimli olması, eğitimleri ve oluşabilecek ani olumsuz durumlarda personelin nasıl karşı hareket edeceğidir. Müşteri bazlı bakıldığında ise, malını kimin daha güvenli koruyabileceği ve ulaşması gereken yere en sağlam ve uygun şekilde ulaştırabilecek kurumlara emanet edeceğidir. Değerli eşya ve para nakli yapan özel güvenlik şirketi; taşıyacağı eşyanın ne olduğunu, nereye gideceğini, gideceği güzergahı, taşınacak aracın niteliğini, taşıyacak personelin niteliğini ve görev tanımlarını iyi analiz ederek planlamasını bu çerçevede yapmak zorundadır. Sektörün teknolojik alt yapısı; zırhlı araç içi ve araç dışını sürekli izleyen kamera kayıt sistemleri, uzaktan erişim ile mürettebat -yol güzergâhının gerçek zamanlı olarak takibi, kayıtların elektronik ortama aktarılması, anlık ve geçmişe yönelik her türlü olumsuzlukların tespiti, verimlilik, saha planlamaları yapılması, araç kapılarından giriş-çıkışı kontrol eden otomasyon sistemleri, araca uzaktan müdahale ederek motorunu durduran ve kapılarını kilitleyen sistemler ile personellerin güvenliğini sağlamak amacıyla yüksek teknoloji ile üretilmiş çelik yelekler, özel taşıma çantaları, sürücü davranışlarını kontrol eden ve uyaran sistemler, el terminalleri ile entegre edilmiş ERP sistemleridir. Ayrıca, binalara ve kasalara giriş-çıkışları kontrol eden parmak izi kontrol ve iris kontrolü yapan, SMS ile sistem üzerinden şifre gönderen sistemler kullanılmaktadır. Bu kapsamda 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetleri Dair Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesindeki para ve değerli eşya nakil işlemlerini incelemek, teori ve uygulamadaki sorunları tespit ederek bu sorunları giderici çözüm önerileri oluşturmak ve özel güvenlik hizmetlerinin çağın gereksinimlerine uygun hale getirilmesini sağlamak amacıyla 2-4 Mart 2020 tarihleri arasında Antalya’da Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından çalıştay düzenlenmiştir. ÇALIŞTAY’a Özel Güvenlik Denetleme Başkanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı, Asayiş Daire Başkanlığı personeli, Trafik Başkanlığı personeli ile sektör temsilcileri katılmışlardır.
“Değerli eşya veya para taşımacılığında güvenlik şirketleri açısından dikkat edilecek en önemli konulardan biri görevlendirdiği personelin tecrübe ve birikimli olması, eğitimleri ve oluşabilecek ani olumsuz durumlarda personelin nasıl karşı hareket edeceğidir.”
ÇALIŞTAY’da görüşülen konular:
- Para ve Değerli Eşya Taşıma faaliyetlerinde standartlar,
- Dış ataklarda alınacak tedbirler ve öneriler,
- Zırhlı araçlar ile yapılan faaliyetlerde park problemleri,
- Bankaların 3 üncü şahısların parasını ve değerli eşyasını taşıma faaliyetinde konunun yasal boyutu ile birlikte değerlendirilmesi,
- Belediye Şirketlerinin kendi bünyelerinde para ve değerli eşya nakli yapmaları konusunun hukuki boyutunun değerlendirilmesi,
- Para ve değerli eşya taşıma faaliyetlerinde özel güvenlik görevlilerinin kullanılması,
- Para ve değerli eşya taşıma faaliyetlerinde silah kullanma,
- Zırhlı araçlarda kullanılan balistik camlar ve zırhlar.
Hizmet alan açısından bakıldığında “Mal canın yongasıdır” sözü doğrultusunda şahıslar veya kurum/kuruluşlar varlıklarını korumak adına sorumluluklar üstlenmektedir. Bu doğrultudan bakıldığında güvenlik tasarruf edilecek bir alan olmaktan çıkmaktadır. Günümüzde önümüze gelen güvenliğin olmazsa olmaz bir ihtiyaç olduğudur.
